Ο Θοδωρής, ο Χάρης ο Εξαρχειώτης και το γερμανικό κοινόβιο στην Ιθάκη

zoornalistas
Περιήγηση στον ζωολογικό κήπο των media, της ενημέρωσης και της (μικρο)πολιτικής

Ο Θοδωρής, ο Χάρης ο Εξαρχειώτης και το γερμανικό κοινόβιο στην Ιθάκη
https://www.zoornalistas.com/2025/08/blog-post_78.html
Aug 1st 2025, 22:14


Το καλοκαίρι του 1979, διακόσιοι Γερμανοί, άντρες και γυναίκες, έφθασαν στη χερσόνησο του Σαρακίνικου, στην νοτιοανατολική Ιθάκη. Εκεί στήθηκε ένας οικολογικού τύπου οικισμός με άξονα τις κοινοτικές, συλλογικές κοινωνικές δομές και τις μικροοικονομικές διαδικασίες που έδινε έμφαση στις βιοκαλλιέργειες, την κτηνοτροφία, την χειροτεχνία και τις εναλλακτικές πηγές ενέργειας και τεχνολογίας.
Η κοινότητα του Σαρακίνικου λειτούργησε υποδειγματικά τα πρώτα χρόνια. Σύντομα όμως, η ανυπαρξία ενός κοινού στόχου συμβίωσης, οι οικονομικές δυσκολίες και οι αυξανόμενες πιέσεις που δέχθηκε το κοινόβιο λόγω της τουριστικής ανάπτυξης του νησιού, οδήγησαν το εγχείρημα σε φθίνουσα πορεία.
Η κοινότητα άρχισε να παρακμάζει και να χάνει τον κοινοβιακό της χαρακτήρα, με αποκορύφωμα, το 1986, όταν ένα μεγάλο ποσοστό των κατοίκων να εγκαταλείψει το εγχείρημα. Τότε ήταν που βρέθηκα εκεί με τον φίλο τον Θοδωρή. 20 χρονών εγώ, 19 ο Θοδωρής. Πήγαμε Ιούνιο καλεσμένοι της Ζίγκι και του συντρόφου της του Σταύρου και μείναμε τρεις μήνες.


Η περιοχή ήταν τότε κλειστή για τον κόσμο. Για να μείνεις εκεί οι κανόνες ηταν απλοί: κανένας δεν ενοχλεί τον άλλο και όλοι σέβονται τον χώρο. Ο κανόνας για να σε δεχτούν ήταν αφού μείνεις ένα χρονικό διάστημα και δείξεις... καλή διαγωγή, γίνεται συμβούλιο των μελών κι ­αποφασίζουν αν θα γίνεις δικός τους ή όχι. Και μετά σε αποδέχονται σιωπηρά να κάτσεις μαζί τους στη φωτιά που ανάβουν κάθε βράδυ στη παραλία.


Είχαμε πάρει το καράβι από την Πάτρα, αφού είχαμε κοιμηθεί στα παγκάκια του λιμανιού. Το πλοίο μας αφησε στο Βαθύ όπου προμηθεύτηκα μια απλή αρματωσιά για καλάμι ψαρέματος. Φορτωμένοι με δυο σλίπινγκ μπαγκ κινήσαμε για το Σαρακήνικο με τα πόδια. Δεν υπήρχε δρόμος και φτάσαμε ποδαράτο το βραδάκι.
Ξαφνικά βρεθήκαμε ανάμεσα σε κιθάρες, σαξοφωνα και τρελές μουσικές. Καθίσαμε σε ένα αυτοσχέδιο τραπέζι όπου έρρεε άφθονο οινόπνευμα.
Μαγεία!.. Μοναδική εμπειρία.
Αφου κοιμηθήκαμε εκεί, την επομένη κινήσαμε ξανά με τα πόδια για την παραλία του Φιλιατρού και το «ιγκλού» της Ζίγκι στο λοφάκι.
Σε μια έκταση περίπου 480 στρεμμάτων, ανάμεσα σε δύο παραλίες, το Σαρακήνικο και το Φιλιατρό, μέσα σε μια αλλεπάλληλη εναλλαγή του τοπίου, ξεφύτρωναν ανάμεσα στα πουρνάρια μικρά σπιτάκια από ηρακλίτ και πλάκες τσιμέντου, ξύλο και φενιζόλ, αλλά και παλαιότερα ντομ («ιγκλου», θόλοι), που αποτελούνται από μεταλλικό σκελετό, θολωτή στέγη με άσπρο καραβόπανο από πάνω και πολυεστέρα.
Σε ένα τέτοιο έμενε η Ζίγκι με τον Σταύρο.
Εγώ κι ο Θοδωρής ψαρεύαμε τότε εντελώς ερασιτεχνικά. Εγώ με την «αρματωσιά» με δυο αγκίστρια και ένα φελό δεμένα σε ένα πουρναρόξυλο κι ο Θοδωρής με μια μάσκα σπασμένη, βγάζαμε ψάρια, πολλά ψάρια και χταπόδια. Η θάλασσα στο Σαρακίνικο και το Φιλιατρό ήταν γεμάτη. Ολα αυτά τα μαγειρεύαμε και τα μοιραζόμασταν με τους Γερμανούς που έφερνα και αυτοί το κάτιτις τους.
Στην παραλία στο Φιλιατρό γνωρίσαμε τον Χάρη τον Εξαρχειώτη που είχε παντρευτεί Γερμανίδα και είχαν δύο παιδιά μαζί και αυτή ήταν έγκυος στο τρίτο. Σε αυτόν δίναμε τα περισσότερα ψάρια, είχε και μικρά παιδιά. Χταπόδια δίναμε και στον Φρανς που γυμνός, όπως ολοι άλλωστε, με το άσπρο του άλογο όταν δεν δροσιζόταν στη θάλασσα, κουβαλούσε νερό από μια αυτοσχέδια δεξαμενή.
Εκεί γίναμε φίλοι και με τον δύστροπο Βέλγο που είχε στήσει ένα καλυβάκι στη ρίζα μιας ελιάς στην άκρη της παραλίας και μαγείρευε μόνο αυγά και ρύζι με φύλλα ελιάς και γαιδουράγκαθα.
Με τον Θοδωρή χάσαμε από 10 κιλά ο ένας αλλά η εμπειρία στο γερμανικό κοινόβιο ήταν μοναδική. Αυτά δεν πρόκειται να τα ξαναβρείς... Τώρα η παραλία στο Φιλιατρό έχει γεμίσει ταβέρνες και ξαπλώστρες...




















Ο ΕΡΗΜΙΤΗΣ


Μοναδική παρέα το άλογό του






Ο φίλος. Μοναδική παρέα του 46χρονου ναυπηγού Φρανς Πέτερ, το 35χρονο άλογό


του, ο Ψαριάς, όπως το λέει




Τον Σεπτέμβριο του 1978 στη Γερμανία, μια ομάδα ανθρώπων που ήθελαν να


αλλάξουν τη ζωή τους αποφάσισαν να δημιουργήσουν μια εναλλακτική κοινωνία.


Μαζεύτηκαν γύρω στα 200 άτομα, έβαλε ο καθένας από 10.000 μάρκα και, λίγο


αργότερα, αγόρασαν μέσω μεσιτικού γραφείου, από την οικογένεια Δενδρινού, την


προαναφερόμενη έκταση. Η αρχική ιδέα ήταν να αγοραστεί το μικρό νησάκι Άτοκος,


αλλά επειδή φοβήθηκαν τον ολοκληρωτικό αποκλεισμό προτίμησαν το Σαρακήνικο.


Στόχος τους μια ζωή εναρμονισμένη με τη φύση. Και τότε άρχισαν τα δύσκολα. Δεν


υπήρχε νερό ούτε δρόμος, μόνο δύσβατα μονοπάτια. Όπως φάνηκε, ο παράδεισος


ήταν εύκολο να βρεθεί, όμως πολύ δύσκολο να διατηρηθεί…


«Οι περισσότεροι ήταν πανεπιστημιακοί, οι οποίοι δεν ήξεραν να δουλεύουν με τα


χέρια», λέει ο ναυπηγός Φρανς Πέτερ. «Δεν ήξεραν πόσο δύσκολο είναι να


κουβαλάς πέτρες και άμμο και να προσπαθείς να ανοίξεις μονοπάτια στο δύσβατο


αυτό έδαφος».


Ο ίδιος έμαθε για το Σαρακήνικο το 1983 και έξι χρόνια αργότερα ήρθε για


μόνιμη εγκατάσταση.


Στην αρχή έμενε σε ένα παλιό ιστιοπλοϊκό μέχρι να χτίσει το μικρό πέτρινο


σπιτάκι. Μοναδική του παρέα, το 35χρονο άλογό του, ο Ψαριάς, όπως το λέει, που


στα νιάτα του κολυμπούσε μαζί με όλους τους Γερμανούς στο Φιλιατρό. Για ρεύμα


χρησιμοποιεί ηλιακή κυψέλη, ενώ έχει κατασκευάσει και μια δεξαμενή για να


μαζεύει το νερό της βροχής. Μας προσφέρει παστοσκύδωνο, που έφτιαξε μόνος του,


και όταν νιώθει τη διάθεση παίζει αγαπημένα του κομμάτια στο τουμπερλέκι. Η


ζωή για τον 46χρονο ναυπηγό από το Ανόβερο ξεκινά στις 8 το πρωί. Καφές,


σκέψεις, ηρεμία.


Στη συνέχεια, ξεκινούν οι δουλειές του σπιτιού, χαλαρά, χωρίς πρόγραμμα, και


όταν τελειώνουν τα χρήματα, δουλεύει περιστασιακά στα καρνάγια της περιοχής.


Η περιοχή δεν είναι κλειστή για τον κόσμο. Αφού μείνεις ένα χρονικό διάστημα


και δείξεις καλή διαγωγή, γίνεται συμβούλιο των μελών ­ αυτό συνέρχεται μία


φορά τον χρόνο ­ και αποφασίζουν αν θα γίνεις δικός τους ή όχι. Αν σε δεχτούν,


θα πρέπει να καταβάλεις το ποσό των δυόμισι εκατομμυρίων δραχμών, τα οποία


παίρνεις πίσω όταν αποφασίσεις να φύγεις.


ΜΑΡΤΥΡΙΑ


Δεν έχω πάει σε γιατρό!






Η Καΐτ. Η εξάχρονη πηγαίνει στο ελληνικό σχολείο. Οι γονείς της φροντίζουν να


μην απομονώνεται και να κάνει παρέα με παιδιά της ηλικίας της




Ορισμένα από τα παιδιά της κοινότητας πηγαίνουν σε σχολεία του νησιού. Όπως η


6χρονη Κάια, η κόρη του Ρολφ Μπρούνερ και της Κλάρα Κόιτλερ. Ο Ρολφ είναι από


τους πρώτους που ήρθαν να μείνουν στο Σαρακήνικο. Σήμερα, ο 56χρονος


οικονομολόγος δηλώνει δικαιωμένος από την επιλογή του.


«Δεν μετάνιωσα που διέλυσα την εταιρεία μου. Αν ήμουν ακόμη στη Γερμανία, με


τους ρυθμούς που ζούσα, δεν ξέρω αν θα ζούσα. Εδώ δεν έχω πάει ποτέ σε


γιατρό», λεει. «Δεν άντεχα να έχω κανέναν πάνω από το κεφάλι μου. Όσοι άντεξαν


ήταν αυτοί που πραγματικά το ήθελαν. Για να μείνεις εδώ πρέπει να ξερεις τι


θέλεις και τα όριά σου», συμπληρώνει. Το ζευγάρι μοιράζεται τον χρόνο του


ανάμεσα στην κόρη, τις δουλειές του σπιτιού και τον σκύλο, τον Ρούντι.


Μάλιστα, δεν είναι λίγες οι φορές που κάνοντας χρήση της τεχνολογίας με την


ηλιακή κυψέλη εξοικονομεί λίγο ρεύμα για να βλέπει και τηλεόραση, για να μην


απομονώνεται η μικρή, όπως λένε, τελείως από τον κόσμο.






Δεν μετανιώνουν. Ο Ρολφ Μπρούνερ και η Κλάρα Κόιτλερ δηλώνουν δικαιωμένοι από


την επιλογή τους, να μείνουν στο Σαρακήνικο




Η Κλάρα είναι ζωγράφος και ζει από τους πίνακες που πουλά στο εξωτερικό. Στην


αρχή είχε εστιατόριο στο Βαθύ, αλλά δεν άντεξε για πολύ. Όπως λέει, διατηρεί


ακόμη ένα σπίτι στη Γερμανία, προκειμένου να ζήσει εκεί η μικρή και να


αποφασίσει ­ όταν έρθει η ώρα ­ αν θα ζήσει στη Γερμανία ή στο Σαρακήνικο.


Στο σχολείο πάνε και τα δύο παιδιά του Γκρέκορ και της Ελίζαπεθ Σάτερ, ο


Σεμπάστιαν και ο Φιλίπ. Ο πρώτος είναι άριστος μαθητής και συμμετέχει σε όλες


τις εκδηλώσεις του Δήμου της Ιθάκης.


ΟΙ ΜΟΝΤΕΡΝΟΙ


Ψάχνουν ένα ιστιοπλοϊκό






Οι μοντέρνοι. Ο Μπερντ Φούγελ και η Ολλανδή σύζυγός του Μαριάννα διαθέτουν το


πιο μοντέρνο σπίτι στο Σαρακήνικο




Οι πιο… μοντέρνοι της κοινότητας είναι αναμφίβολα ο Μπερντ Φούγελ και η


Ολλανδέζα σύζυγός του Μαριάνε. Το σπίτι τους πρέπει να είναι το πιο μοντέρνο


στο Σαρακήνικο. Όπως λένε, γυρνούσαν τη Μεσόγειο με το ιστιοπλοϊκό τους όταν


άκουσαν για το πείραμα. Ήρθαν εδώ και… ρίζωσαν. Τώρα ψάχνουν να βρουν ένα


παλιό ιστιοπλοϊκό, ώστε να το επισκευάσουν, «έχουμε πολύ ελεύθερο χρόνο»,


λένε, για να ξανοιχτούν και πάλι στη θάλασσα. Πάντως το άνοιγμα του δρόμου


έφερε καλά αλλά και κακά, κατά τους ίδιους, αποτελέσματα. Τα καλά είναι ότι


διευκολύνθηκε η μετακίνησή τους προς το Βαθύ. Τα κακά είναι ότι τα καλοκαίρια


οι παραλίες γεμίζουν με τουρίστες. Γι' αυτό, όπως λένε, ο χειμώνας περνάει


πολύ καλύτερα…


ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ


«Είμαστε δίπλα τους»






Δίπλα τους. «Είμαστε διατεθειμένοι να τους προσφέρουμε κάθε βοήθεια όταν μας


το ζητήσουν», υποστηρίζει ο δήμαρχος Ιθάκης Τηλέμαχος Καραβίας




Και τι λένε οι Έλληνες κάτοικοι για όλα αυτά; «Στο παρελθον έγιναν προσπάθειες


να ενσωματωθούν στην τοπική κοινωνία, αλλά, πλην μεμονωμένων περιπτώσεων, δεν


ευδοκίμησαν», λέει ο δήμαρχος του νησιού Τηλέμαχος Καραβίας. «Οι ίδιοι έχουν


επιλέξει ως στάση ζωής την απομόνωση και εμείς το σεβόμαστε. Όμως, είμαστε


δίπλα τους, είμαστε διατεθειμένοι να τους βοηθήσουμε όπου μπορούμε».



You are receiving this email because you subscribed to this feed at https://blogtrottr.com?lctg=1169672
If you no longer wish to receive these emails, you can unsubscribe here:
https://blogtrottr.com/unsubscribe/nfz/FfCjQp?lctg=1169672